Hoe een paasmandje volle kerken trekt…

Daar waar je op een door­gaanse zon­dag­och­tend aan de Krom­straat in Oss al denkt dat de kerk vol zit met Poolse gelo­vi­gen, zou je volgend jaar eens een kijkje moeten nemen op Paas­za­ter­dag: ver­deeld over twee korte missen kregen kerk­gan­gers ook dit jaar weer de kans hun paas­mand­jes te laten zegenen.

Zelf kozen wij voor de tweede termijn, maar bij het inslaan van de Krom­straat vanaf de kant van het centrum ston­den we al in de file. De eerste gelegen­heid was afgelopen en de Polen zochten hun weg naar huis. Toen we uit­ein­delijk de kerk bereikten en plaats namen in de banken, was het al drukker dan op een gewone zon­dag. Een kort gesprek wees uit dat tij­dens de vorige dienst de kerk nog meer afgela­den was.

Dit zet mij ieder jaar weer aan het denken. De Poolse geloofs­ge­meen­schap in de ge­meen­te Oss is dus twee volle kerken groot, maar waarom zien we dat dan niet iedere zon­dag terug? Na­tuur­lijk zijn we blij met de opkomst: niet alleen geeft het voldoe­ning dat er moge­lijk­heid tot ge­loofs­be­lij­de­nis is voor zoveel Polen in emigratie en dan ook nog eens in de eigen taal. Maar hoe gek het ook klinkt, deze mensen hou­den ook de Poolse pa­ro­chie in stand. In Polen kent men geen actie als kerk­ba­lans en is de opbrengst van de collecte de grootste bron van in­kom­sten voor onze pa­ro­chie, waar­van onder andere de huur betaald moet wor­den van alle kerken binnen het bisdom. De Poolse pastoor is zich er helaas van bewust dat één kerk vol Polen zich alleen laat zien tij­dens deze gelegen­heid en schroomt er nooit een opmer­king over te maken. Ik kan me nog her­in­ne­ren van een­zelfde ze­ge­ning jaren terug in de Vissers­kerk dat er zoveel mensen in de kerk waren, dat de groene tegeltjes door de warmte van de wand kwamen. De Poolse pastoor vroeg zich hardop wanhopig af: waar waren jullie toch het hele jaar?

Wat maakt nu deze bij­een­komst zo bij­zon­der? Het zegenen van paas­mand­jes op Paas­za­ter­dag, oftewel de symboliek van voedsel­ze­gening, is van groot belang in de Poolse katho­lie­ke traditie. Het is een symbool van de opstan­ding van de Heer en het leven, de red­ding die wordt bereikt door het offer van Jezus aan het kruis. Van oudsher vind je in de paasmand: lamsvlees, brood, zout, peper, eieren, worstjes en mierikswor­tel. Deze voe­dings­mid­de­len hebben ook weer allen een eigen symboliek. Te­gen­woor­dig is het mandje wat ver­der uit­ge­breid met bij­voor­beeld flesjes wij­wa­ter, paas­koekjes, chocoladehaasjes, buxus­tak­jes en boter in de vorm van een lam. In som­mi­ge gevallen wordt er ook wel een eigen draai aan gegeven en ik heb er ook wel eens een blikje bier in zien liggen... Na het zegenen loopt onze pastoor meestal de mandjes na die op het altaar zijn geplaatst en stelt zo zijn eigen maal­tijd samen voor die dag. Dit op een vrolijke wijze met daarin de kin­de­ren betrekkend voor wie het toch allemaal best spannend is.

Een prach­tige traditie, die jaar­lijks in stand wordt gehou­den en - aan de opkomst van het publiek te zien - goed wordt ont­van­gen. Thuisge­ko­men wor­den op Eerste Paas­dag de voe­dings­mid­de­len opgesne­den en ver­deeld onder de aanwe­zigen. Op deze manier zijn alle huis­ge­no­ten betrokken. Dit jaar ben ik voor­af­gaand aan het paas­feest bij de Neder­landse pa­ro­chie in Uden op bezoek geweest en daar heeft men voor het eerst de traditie over­ge­no­men voor Poolse kerk­gan­gers tij­dens de Neder­landse mis. Prach­tig toch dat een paas­mand­je mensen bijeen­brengt en volle kerken trekt?!

Stef Koning

(dit artikel is eer­der ver­sche­nen in ons pa­ro­chie­blad)