Sacrament van het huwelijk
“Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten...”
Als ik vandaag iets moet schrijven over het huwelijk, dan zou ik natuurlijk kunnen beginnen met de wijze teksten die de catechismus ons daarover aanbiedt. Maar u kunt dat boek ook gewoon zelf eens openslaan. Voor mij lijkt het nuttiger, en trouwens ook een stuk gemakkelijker, om onze eigen “wordingsgeschiedenis” te verhalen.
Veertig jaar getrouwd
Als u dit leest zijn we net veertig jaar getrouwd. Toen ik dat zei bij een van de doopvoorbereidingsbijeenkomsten liet één van de deelnemers zich ontvallen: “Veertig jaar, dat is lang!” En zo dacht ik er als jongvolwassene ook over: Pffff, al die jaren met één persoon te leven, dat moet toch saai worden! En als ik nu terug kijk, vind ik dat het allemaal veel te snel gegaan is. Ik had overal beter bij stil moeten staan. Maar saai? In geen geval. Natuurlijk, er zijn momenten, soms dagen, dat het niet van alle kanten spettert, maar ik ben er vast van overtuigd dat elke zogenaamd “vrije flierefluiter” die dagen ook kent. Doet er eigenlijk niet toe.
Geloof en huwelijk
Ere wie ere toekomt; ik heb enorm veel te danken aan de vasthoudendheid van mijn vrouw: “Trouwen, ook voor de Kerk, of niks!” Dat was haar devies en dat heeft mij niet alleen een gelukkig huwelijk opgeleverd, maar tegelijkertijd iets nog veel belangrijkers: overtuigd geloof in God (of waarschijnlijk is het eerste de consequentie van het tweede). Geen mens, ook je liefste vrouw niet, kan zich meten met God. Maar zo simpel was dat trouwen, en zeker trouwen voor de Kerk, voor mij nog niet. Ik was wel katholiek opgevoed maar echt geloven deed ik niet. In tegendeel: “God kan niet bestaan, want als ik God was, goed en almachtig, dan zou ik de wereld beter gemaakt hebben.” Inmiddels ben ik natuurlijk van dat hoogmoedige standpunt genezen.
De zoektocht naar geloof
Afijn, ik wilde niet in de Kerk gaan staan huichelen van “Ik geloof in God de Almachtige Vader...” terwijl dat helemaal niet waar was. Maar ja “alles of niks, hé?” dus ik had daar een weg te gaan. En die ben ik ook gegaan. Te beginnen met mijn vrouw heb ik iedereen aangeklampt die mij iets van die God kon vertellen. En ik begon in te zien dat er heel wat meer zinnigs te zeggen is over God dan destijds mijn moeder kon. Zij riep, bij elke vraag die ik stelde, min of meer wanhopig uit dat het allemaal een mysterie is. Ook in redelijkheid is er voor het geloof heel wat te zeggen, ook al moet ik mijn moeder meegeven dat niemand van ons God in zijn zak heeft en dat Hij uiteindelijk toch een mysterie blijft.
Het scheppingsverhaal en de rol van man en vrouw
Met name bestudering van het Scheppingsverhaal, aan de hand van mensen die de Hebreeuwse taal machtig waren, heeft enorme indruk op mij gemaakt. Het feit dat God man en vrouw geschapen heeft; gelijkwaardig maar verschillend, als aanvulling op elkaar, lichamelijk en geestelijk. Dat God juist de verschillen tussen man en vrouw gewild heeft en dat die niet opgeheven moeten worden maar doorleefd en alleen daardoor juist tot nieuwe creativiteit kunnen komen. Want dat zag ik om me heen: stellen die niet meer konden leven met de verschillen en zeiden dat de liefde over was. “We passen niet toch niet bij elkaar.” “Nee, natuurlijk niet”, leerde ik in het Scheppingsverhaal, “je bent als man en vrouw totaal verschillend. Doorleef deze crisis eens en zie wat er voor nieuwe mogelijkheden opdoemen”.
Twijfels over het huwelijk
Tot dan toe was een gebrek aan geloof niet de enige reden om niet te willen trouwen. Ik had er nog veel meer. En je hoort die argumenten tegenwoordig ook weer. Ik wilde geen kinderen op deze wereld zetten die zoveel oorlog voert, gif spuit, het milieu bederft etc. etc. Daarnaast had ik zo ook mijn grote bedenkingen bij mezelf als persoon. Ik werkte met alcohol- en drugsverslaafden, ik kende ook zelf de effecten van deze stoffen en ik vroeg mij af of ik vroeg of laat, afhankelijk van grote tegenslagen, niet een keer zelf van het padje zou raken. Dus als ik niet eens weet wie ik zelf ben en wat ik zelf met mijn leven aan moet, hoe kan ik dan iemand anders ‘eeuwig trouw’ beloven?
Belofte van trouw
Mijn zus, met wie ik geregeld over het leven filosofeerde zei daarop: “Nee, je hebt geen garantie op hoe je leven zal verlopen, maar je kunt op enig moment toch wel beloven om zelf te doen wat in je vermogen ligt.” Dat was voor mij een soort bevrijding. Want dat kon ik inderdaad wel; beloven dat ik alle mogelijke moeite zou doen.
Terugblik op het huwelijk
Eigenlijk heb ik in ons huwelijk alles gekregen wat voor een mens van belang is: een levenslange zekerheid van een lieve vrouw om het leven mee te delen en geloof in God die groter is dan onze armoeiige, angstige kijk op het leven. Oorlog en gifspuit, armoede en alle bedreigingen van de wereld blijven natuurlijk bestaan, maar met God hebben zij geen van allen het laatste woord. Hij heeft het laatste woord. En in Christus hebben wij mogen leren wat dat betekent.
Diaken Pieter Raaijmakers
